woensdag 29 mei 2013

De dagelijkse ramp

De ramp van Wetteren is slechts een teken van de horror van de moderne wereld

Een spoortransport met chemisch vergif ontspoort in Wetteren. De vergiftiging in de omgeving van het ongeval veroorzaakt de onmiddellijke dood van op z’n minst één persoon. De bewoners van de zone worden geëvacueerd, het regent “veiligheidsraadgevingen”. Maak u geen zorgen, de staat beheert. Zoals bij elke ramp blijkt het opvolgen van de raadgevingen van de staat zowat het slechtste te zijn dat je kan doen, in plaats van je eigen gezond verstand te volgen en te luisteren naar je praktische intuïtie, niet bezoedeld door de imperatieven van deze beste der fabriekswerelden. Al hun blabla is tegenstrijdig: “eet geen groenten uit de tuin”, maar “drink water van de kraan”, “drink geen water meer”, maar “eet het voedsel uit de frigo” (als het hermetisch verpakt is); “keer terug naar huis, de perimeter is veilig”, maar duizenden liters vergiftigd water werden in de rivier gekieperd. Met andere woorden, de experten durven niet zeggen wat nochtans evident is: vergif is vergif en dat gaat via de lucht, het water en de grond. Maar een dergelijke redenering lijkt hun al té eenvoudig, te meer daar ze absoluut moeten vermijden dat we ons te veel basisvragen zouden stellen zoals: waar komt dat vergif vandaag? Hoe komt het dat we in een vergiftigde omgeving wonen?

Praat maar eens met de arbeiders die werken in de chemiecomplexen, in de staalfabrieken, in de raffinaderijen, in de kerncentrales, in de textiel- en plastiekbedrijven enzovoort. Ze zullen je allemaal zonder omhalen zeggen dat de ramp in Wetteren geen uitzondering is, maar net hun dagelijks lot. Elke dag worden zij blootgesteld aan vergif; elke dag braken de fabrieken waar ze werken toxische gassen, vergiftigde waters, schadelijke producten uit. Je verontwaardigen over de ramp die als dusdanig voorgesteld wordt door de macht en het spektakel, dat is vergeten dat elke ramp haar oorzaak heeft in de wereld zoals die vandaag draait, dat is vergeten dat de werking zelf van deze wereld een ramp is.

De industrie beantwoordt alleen maar aan haar eigen eisen: de winst en de religie van de technologische vooruitgang. Daarvoor heeft het kapitalisme altijd al de mens, de omgeving, de natuur opgeofferd en zal dat blijven doen. Of het nu in Bangladesh is (en niet alleen wanneer de spotlights van het Westen er toevallig eens op gericht worden) waar de arbeiders bij duizenden sterven om de kledij te produceren die iedereen draagt; of het nu in de mijnen in Afrika is waar honderdduizenden arbeiders hun rug breken om de metalen op te graven die zo kostbaar zijn voor de economie; of het nu in de fabrieken hier om de hoek is; of het nu op de bouwwerven is waar elk jaar op Belgisch grondgebied honderden mensen sterven of verminkt worden… het monster van het kapitaal verorbert alles om haar winsten te verwezenlijken en haar verhoudingen van overheersing te bestendigen.

Maar wie is daar allemaal verantwoordelijk voor, zal je je misschien afvragen? Zeker, wij zullen nooit ophouden met te benadrukken dat om de wereld te veranderen, je de machtigen, kapitalisten, patroons moet aanvallen en uitschakelen, degenen die profiteren van de dagelijkse ramp en de sociale hel. Er is evenwel geen enkele goddelijke of buitenaardse macht die het eeuwige rijk der rechtvaardigheid zal komen vestigen. De verantwoordelijkheid komt dus niet alleen deze heren toe, maar ook allen die hen blijven gehoorzamen. Een fabriek kan niet draaien zonder haar arbeiders, een staat kan niet bestaan zonder de instemming van haar onderdanen. Begrijp me niet verkeerd, ik weet heel goed dat het kapitaal en de staat ook steunen op dwang… maar dat weerhoudt me er niet van om ook de collaboratie en aanvaarding met de vinger te wijzen die eveneens steunpilaren zijn van het systeem en medeverantwoordelijk zijn voor de huidige ramp. Degene die nog spreekt over het behoud van jobs moet begrijpen dat hij een vergiftigd kadaver in zijn mond heeft. Degene die nog spreekt van economische groei en vooruitgang moet begrijpen dat hij zo de horrors die het industriële en technologische kapitaal voortbrengt goedpraat. Degene die nog spreekt van een beter beheer van de staat moet begrijpen dat hij meedoet aan de verantwoording van folter, gevangenis, deportatie, oorlog,… Degene die zich niet ontdoet van de morele ketens die de overheersing om zijn handen heeft gesmeed zoals passiviteit, gehoorzaamheid, geweldloosheid of kuddementaliteit zal niet in staat zijn om het hoofd op te heffen, zijn wapen te nemen en radicaal komaf te maken met degenen die hem uitbuit en onderdrukt.

Hiermee willen we niet degene die actief het systeem beschermt en ervan profiteert op gelijke hoogte stellen met degenen die het ondergaan; we willen niet zeggen dat de slaaf en de meester hetzelfde zijn; maar simpelweg dat de slaaf die niet revolteert bijdraagt aan het voortbestaan van de slavernij en van de horror van de moderne wereld.