De stad verandert. Het
dagelijkse ritme in de wijken reflecteert het leven en het overleven
van haar inwoners. Ongetwijfeld ontsnappen de verhoudingen in de
straten van Brussel
niet aan de heersende logica van het geld en de macht. Maar hier en
daar, in de barsten en kieren, door de verveling, een onverwachte
ontmoeting of met voorbedachte rade, ontstaan relaties die zich niet
laten inkaderen, die weerspannig zijn tegenover berekeningen van
winst en recuperatie.
De
macht probeert dit te verhinderen, ze is er op uitgetrokken om de
straten te heroveren. De overheid en al haar instellingen leggen een
grote inspanning aan de dag om vorm te geven
aan de stad, om deze te structureren. Wijkcontracten, pleinen en
straten die heraangelegd worden, de opening van werkcentra, enkele
gerenoveerde gevels, de promotie van de netheidsideologie, een
diversiteit aan controleurs (van paars over rood en grijs tot blauw),
meer camera-ogen die ons bespieden, sociale koopwoningen voor een
werkende middenklasse (GOMB) etc. De verdedigers van de macht praten
over sociale mix en opwaardering door middel van een opkuis en
aantrekking van nieuwe inwoners die de burgerlijke moraal
(onderdanigheid/burgerzin en arbeidsethiek) moeten verspreiden en de
wijk een nieuw, 'beter' imago moeten geven. Hetzelfde, oude
verhaaltje dat ons wordt opgespeld sinds de eerste volkswijken in
opstand kwamen tegen de rijken en machtigen, 150 jaar geleden.
Het is geen toeval dat op hetzelfde
moment braakliggende terreinen, ateliers en depots getransformeerd
worden tot loften en luxe-appartementen door projectontwikkelaars die
hun winst willen meepikken. Kureghem is gegeerd door de ligging naast
het centrum, het Zuidstation en langs het kanaal. De gegoede huurders
zullen de huurprijzen omhoog duwen waardoor andere inwoners gedwongen
worden te verhuizen naar verder gelegen en meer geïsoleerde oorden
(zoals Aalst, Ronse, Charleroi,...). Eenzelfde machtsgedreven
dynamiek hebben we gezien in de wijk langs de Dansaertstraat, langs
het kanaal in Molenbeek of in laag Sint-Gillis.
De macht mag haar berekeningen
doen, haar plannen uittekenen maar haar
totalitaire ambities zijn
daarom geen realiteit. Wat de architecten van de macht op hun
tekentafels voorbereiden, kan op het terrein gesaboteerd worden.
Laten we oncontroleerbaar zijn.
