Buiten Dienst 18 downloaden
…heeft een goed deel van de poorten van Europa opengebeukt
De opstanden in Noord-Afrika zijn voor ons nooit iets geweest dat zich ver weg bevindt. In de eerste plaats omdat ze direct tot ons hart spreken, mensen die het juk van de dictatuur van zich afwerpen met kreten en daden voor een vrijer leven. Omdat deze opstanden ons inspireren, moed geven, en samen met ons aan vele anderen. Omdat ze het terug mogelijk hebben gemaakt om na te denken over opstanden en revoluties, niet als iets uit een stoffig verleden, maar als het levende vandaag.
Daarnaast is het ook gewoon een feit dat de politiek van Noord-Afrika verbonden is met de politiek van West-Europa, en dat het gevecht tegen de machthebbers ginds ook een invloed heeft op de politiek hier. Laten we het bijvoorbeeld hebben over migratie, over de talrijke mensen de via de middellandse zee in Europa proberen te geraken. Nu de politieke situaties in Tunesië, Libië en Egypte volledig onstabiel zijn, weet de Europese Unie niet goed meer wat gedaan. De dictatoriale partners die de Europese Unie hielpen met het bedwingen van de migratie en het deporteren van mensen zonder papieren zijn verdreven, of (in het geval van Kadafhi) weigeren nog langer samen te werken met de EU. Met andere woorden: de opstanden hebben een goed deel van de poort tussen Noord-Afrika en Europa opengeramd, en mensen wagen in grote hoeveelheden hun kans. De Italiaanse staat werd daardoor verplicht tijdelijke papieren gegeven aan een deel van hen, ze kon niets aanvangen met al deze mensen die op Lampedusa aanspoelden. Vele migranten hebben zo hun weg naar andere landen van Europa gemaakt. Alleen... Die andere landen willen deze Italiaanse papieren niet aanvaarden. Zoals altijd wordt er een politiek spel gespeeld op de kap van de armen. Een politiek spel voor meer grenscontroles binnen de EU, voor de ontwikkeling van situaties van urgentie en nood,... De opstanden in Noord-Afrika duwen met stevige kracht tegen de muren die opgericht werden door de verwerpelijke migratiepolitiek van de EU.
Maar de stijging van controle binnen de EU komt ook niet uit de lucht vallen. Terwijl in verschillende landen mensen aan het vechten zijn voor meer vrijheid, zijn ze hier onze kooien aan het verstevigen. Overal worden er nieuwe deportatiekampen, gevangenissen en isolatiemodules gebouwd, overal breidt het cameranetwerk en het netwerk van veiligheidsagenten in alle kleuren zich uit, net als de repressieve wetgeving. Overal wordt de vrijheid ingeperkt. We moeten ons wapenen en in het offensief gaan, want we weten dat het opjagen van de mensen zonder papieren enkel zal toenemen, net als het opjagen van zij die de wet overtreden om te overleven, en zij die dat doen omdat ze van een andere wereld dromen. Zij die geen werk hebben, net als zij die wel werk hebben ervaren een toenemende onderdrukking. Ze voeren een oorlog tegen ons allemaal.
Maar misschien kunnen we de dingen ook op een uitdagendere manier bekijken. Naar de realiteit kijken, niet als iets dat ons enkel wordt opgelegd, maar als iets waarvan wij deel uitmaken. En dat die realiteit dus afhangt van onze collaboratie en apathie of van onze weerspannigheid en revolte. Laten we even zwijgen over de politiekers en hun honden en terugkeren naar de kwestie van onze wildste dromen over opstand en revolutie. Ook op het Europese continent roeren de kiemen van een onrustige periode. De ontevredenheid groeit en soms komt dit naar buiten, met kleine anonieme daden of op een collectievere manier. We weten dat het racisme in Europa wijdverspreid is, en dat de kans op een intensifiëring van de vreemdelingenhaat ook reëel is. De staat kan een boeman altijd goed gebruiken om de schuld aan te geven van alle problemen, zodat wij vergeten dat de staat zelf degene is die de wetten maakt die ons leven in een greep houden.
Maar wie weet is er een kans op kruisbestuiving, tussen de revoltes hier, en de revoltes ginder. Via de ervaringen van hen die op dit moment met de oversteek bezig zijn, maar ook simpelweg omdat de opstanden ginds iets wakkergeschud hebben in velen van ons: we hoeven geen leven lang op onze knieën te zitten, we kunnen vechten voor de vrijheid. We kunnen deze kansen tot kruisbestuiving vergroten door momenten te creëren waarop mensen met verschillende ervaringen van rebellie elkaar ontmoeten, leren communiceren met elkaar in deze wereld waar iedereen tegen iedereen wordt opgezet. We kunnen stoppen met overleven en concurreren en ontdekken wat kameraadschap betekent, wat solidariteit in de strijd is, hoe het leven proeft wanneer we het veroveren, wat het betekent om onze dromen over een vrij leven proberen waar te maken.
Hoeveel druk ze ook op ons uitoefenen, één ding is zeker: het verlangen naar vrijheid krijgen ze er nooit uitgestampt.