Matonge - voor rellen tegen alle macht

Laten we klaar en duidelijk zijn: de sociale en economische situatie in Kongo is best wel - en we zouden zeggen, op z'n minst - wat rellen in Matonge waard. De vreselijke uitbuiting van de bevolking zowel door de Westerse bedrijven als door de lokale bazen, de voortdurende slachtpartijen begaan zowel door het regime van Kabila als door de zogenaamde opposanten en krijgsheren of clans, de politieke corruptie en terreur die alle domeinen van het sociale leven vergiftigt... zovele redenen om je woede te uiten en te vechten voor fundamentele veranderingen.

Velen zullen zeggen dat het al heel wat beter zou gaan met Kongo als er daar een "ware democratie die werkt" zou komen. Naargelang de strubbelingen van het moment, veranderen de voorvechters daarvan ("de oppositie") van naam. Vandaag lijkt de naam ervan die van Thsisekedi te zijn aan wie het regime van Kabila niet bereid lijkt de macht af te staan. Morgen, eens Thsisekedi aan de macht, zal de naam van de oppositie weer wisselen, wie weet zelfs terug die van Kabila (junior junior misschien) worden, en ga zo maar door. De normale gang van zaken voor het politieke circus, democratisch of niet.

Begrijp ons niet verkeerd: het is nodig om te vechten tegen het regime van Kabila. Maar het is niet hetzelfde om te vechten tegen een regime om het te vervangen door een ander of om te vechten voor de vrijheid tout court, en dus tegen elk regime. De macht kan van kleur veranderen, kan inderdaad meer 'aanvaardbaar' en minder 'corrupt' worden (over het algemeen door smeriger, geniepiger te worden en dus minder makkelijk te bestrijden), maar de macht zal altijd de grond van alle problemen blijven. Zolang er macht is, zal er uitbuiting, slachting, corruptie, terreur zijn. Tegen alle macht vechten wil niet zeggen om een permanente burgeroorlog te wensen; wij denken eenvoudigweg dat alle gevallen, de vrijheid van elkeen, de verhoudingen van solidariteit en zelforganisatie (dus bevrijd van alle autoriteit), de beste wapens zijn tegen alle horror van deze wereld. Wapens die veel sterker en duurzamer zijn dan eender welk regime dat pretendeert het volk "te beschermen" om het makkelijker te regeren.

Sommigen zullen misschien zeggen dat je stap voor stap moet gaan, dat deze wereld van macht en geld niet op één nacht kan veranderd worden. Dat Thsisekedi misschien niet perfect zal zijn, maar op z'n minst toch al iets beter dan Kabila. Dat zolang er een dictatuur bestaat in een land, er moet gevochten worden om die om te vormen tot democratie - zelfs wanneer je weet dat de democratie slechts een andere machtsvorm, een andere vorm van uitbuiting, een andere soort kloof tussen rijk en arm, een andere vorm van onderdrukking met haar eigen soort aan gesloten centra en gevangenissen. Maar zulke redenering van "het minste kwaad" verduistert de mogelijkheid om radicaal en fundamenteel te spreken over "het goede". En nét dat moet gezegd worden, vandaag nog meer dan gisteren, zowel in het hart van Brussel als in Kinshasa: om in vrijheid te leven, om een beter bestaan te leven, een leven rijk aan ervaringen en smaken, rijk aan verhoudingen van wederzijdsheid, moet alle macht verdwijnen, moet alle politiekers en bazen van de aardbol gevaagd worden. We zouden zelfs nog meer kunnen aandringen: in een klimaat zoals in Kongo, moet er des te meer aangedrongen worden op de noodzaak van een opstand die de strijd aanbindt met alle onderdrukking, of die nu van de Staat, de bedrijven of de oorlogsclans komt.

We zijn er zeker van dat er onder de relschoppers van Matonge mensen zitten die geen enkele illusie meer koesteren over de macht en haar vermogen om bij tijd en stond zachter te worden. Wij zijn er zeker van dat de woede die zich richt tegen winkels, banken, politie en instellingen tot veel méér in staat is dan voor waterdragers van Thsisekedi te spelen. Wij zijn er zeker van dat in de komende tijden de gelegenheden in Brussel talrijk, de aanleidingen veelvoudig, zullen zijn om het vuur aan de lont te leggen: want de vrijheid is reeds opgestaan tijdens de opstanden in Tunesië, Egypte en Lybië en blijft er voortwoeden, want op deze eigenste moment staat ze op in Syrië en in Kazachstan (waar duizenden stakers in opstand zijn gekomen tegen de Staat), zo moet ze ook in Brussel en elders opstaan. Haar vlag is niet die van de Thsisekedi's van over de hele wereld, noch die van de Vlaamse of andere nationalisten, noch die van politiekers of aspirant-politiekers. Haar vlag, dat is eenvoudigweg de weigering van de politiek, van de overheersing, van de macht; het is de niet-onderhandelbare eis van een vrij en vol leven.