woensdag 1 mei 2013

Maakt arbeid vrij?

Arbeid doordringt en bepaalt ons hele bestaan. De tijd verloopt genadeloos volgens haar ritme terwijl we pendelen tussen identieke deprimerende omgevingen aan een alsmaar grotere snelheid. Arbeidstijd... Productietijd... Vrije tijd... Tot en met onze kleinste activiteiten vallen binnen haar kader: we beschouwen de verwerving van kennis als een investering voor een toekomstige carrière, de vreugde wordt omgevormd tot entertainment en zwelgt in een orgie van consumptie, onze creativiteit wordt platgedrukt binnen de nauwe limieten van de productiviteit, onze relaties – zelfs onze erotische ontmoetingen – spreken de taal van prestatievermogen en rentabiliteit... Onze perversie bereikt zo'n punt dat we eender welke vorm van arbeid zoeken, zelfs uit eigen wil, om onze existentiële leegte te vullen, om toch maar 'iets te doen'.

We bestaan om te werken, we werken om te bestaan.

De gelijkstelling van arbeid met menselijke activiteit en creativiteit, de totale overheersing van de arbeidsdoctrine als natuurlijke lotsbestemming van de mens is zodanig diep doorgedrongen in ons bewustzijn dat de weigering van deze opgelegde conditie, van deze sociale dwang, heiligschennis van het concept zelf van de mensheid lijkt te zijn geworden.

Dan wordt eender welk werk beter dan helemaal geen werk. Dat is de boodschap die de evangelisten van het bestaande verspreiden, ze blazen de trompetten voor de alsmaar dollere competitierace tussen de uitgebuiten om enkele kruimels te bemachtigen die van de tafel van de bazen vallen; voor de instrumentalisering en het totale platwalsen van de sociale relaties in ruil voor een beetje rotwerk in de hel van het overleven.

Het zijn niet alleen de algemene arbeidsomstandigheden die de impasse scheppen. Het is de arbeid als totaliteit, als proces van commercialisering van de menselijke activiteit, die de mens herleidt tot een levende component van een machine die beelden en producten consumeert. Het is de arbeid als universele conditie waarbinnen de relaties en het bewustzijn vorm krijgen, als de wervelkolom die deze maatschappij gebaseerd op hiërarchie, uitbuiting en onderdrukking overeind houdt en reproduceert. En als dusdanig moet de arbeid vernietigd worden.

Wij willen dus niet gewoon gelukkigere slaven of betere managers van de ellende worden. Wij willen de menselijke activiteit en creativiteit terug haar betekenis en essentie geven. Daarom beginnen we de zoektocht naar de vreugde van het leven: kennis, bewustzijn, ontdekking, kameraadschap, solidariteit.

Voor de individuele en collectieve bevrijding...